TÜSİAD'dan Ekonomik Değerlendirme: Sabır ve Yapısal Reformlar Önemli
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Yüksek İstişare Konseyi (YİK) Başkanı Ömer Aras, Ankara Sheraton Otel'de düzenlenen toplantıda önemli açıklamalarda bulundu. Aras, temmuz ayından bu yana uygulanan ekonomik programın olumlu sonuçlar verdiğini ve enflasyonun düşüş eğilimine girdiğini vurguladı. Para politikasındaki kararlılığın önemine dikkat çeken Aras, sürecin başarılı olması için sabır ve istikrarın şart olduğunu belirtti. Türkiye ekonomisinin en önemli göstergelerinden biri olan cari açığın hızla daralması da olumlu gelişmeler arasında yer aldı. Eylül ayında yıllık cari açığın 10 milyar doların altına inmesi, enflasyon ve kur beklentileri açısından memnuniyet verici bulunuyor. Cari açık daralırken döviz rezervleri de güçleniyor. Bu olumlu gelişmeler, ülke risk primini gösteren CDS ve reyting notlarında da iyileşmeye neden oldu. Ancak, Aras, doğrudan sermaye yatırımlarının hala sınırlı kaldığını ve makroekonomik istikrar yanında güçlü bir hukuk devleti ile adil yargı sisteminin de gerekliliğini vurguladı.
Orta Gelir Tuzağından Kalıcı Çıkış Hedefi
Ömer Aras, son açıklanan Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) rakamlarının orta gelir tuzağının üst sınırına yakın olduğunu belirterek, Türkiye'nin bu tuzaktan kalıcı olarak çıkması gerektiğini ve yüksek gelirli bir ülke olması gerektiğini ifade etti. Bu durumun toplumun tüm kesimleri tarafından hissedilmesi gerektiğini vurgulayan Aras, Dünya Bankası raporunu hatırlatarak, Türkiye'nin 10-11 yıl önce bu tuzaktan çıkmaya çok yaklaştığını ancak sonrasında kayıp yaşadığını belirtti. Orta gelir tuzağından başarıyla çıkmış ülkelerin deneyimlerinin incelenmesinin önemine değinen Aras, enflasyonla mücadele programındaki adımların yeterli olmadığını, yapısal reformlara ihtiyaç olduğunu söyledi. Bu reformların toplumsal uyumu, hukuk devletinin güçlendirilmesi, demokrasi, güven ortamı ve liyakate dayalı atamaları içermesi gerektiğini de ekledi.
Verimlilik Artışı ve Asgari Ücret Tartışması
Toplam faktör verimliliğinin önemine dikkat çeken Ömer Aras, verimlilik artışının kişi başı gelire doğrudan etki ettiğini ve asgari ücret tartışmalarının da buradan kaynaklandığını belirtti. Verimliliği yüksek şirketlerin asgari ücretin üzerinde ücret verebileceğini belirterek, düşük verimliliğin asgari ücret tartışmalarını sonsuza dek uzatacağını söyledi. Bu nedenle, asgari ücret artışıyla birlikte verimlilik artışı için politikaların bir an önce gündeme alınması gerektiğini vurguladı. Türkiye'nin karşılaştığı ekonomik zorlukların yanı sıra, küresel jeopolitik risklerin de belirsizliği artırdığını ve yatırımlarla ticareti olumsuz etkilediğini söyledi. Suriye'deki gelişmeleri yakından takip ettiklerini ve geçiş sürecinin sorunsuz tamamlanmasını dile getirdi. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki seçimler ve olası korumacı politikaların da küresel ekonomiyi etkileyeceğini belirtti.
Toplumsal Uzlaşı ve Gelecek
Ömer Aras, Türkiye'nin geleceği için toplumsal uzlaşının önemine dikkat çekti. Ortak değerler, kültür ve tarih üzerine inşa edilecek bu uzlaşının insan haklarını garanti altına alarak, kapsayıcılığı artırarak, çok sesliliği destekleyerek, siyasi katılımı güçlendirerek, gelir adaletsizliğini önleyerek ve fırsat eşitliği sağlayarak oluşturulabileceğini söyledi. Sivil toplumun güçlendirilmesi ve kapsayıcı kurumların inşa edilmesinin de bu süreçte önemli rol oynayacağını vurguladı. Ekonomik istikrarın sağlanması için sabırlı ve kararlı olunması gerektiğini tekrarlayan Aras, yapısal reformların ekonomik büyüme için hayati önem taşıdığını belirtti. Bu reformların sadece ekonomik değil, toplumsal ve siyasi alanda da kapsamlı olması gerektiğine vurgu yaptı.