Arabuluculukta Başarı Oranı Yüksek
Adalet Bakanı tarafından yapılan açıklamada, 2013 yılından bu yana 6 milyon 765 bin ihtiyari ve zorunlu arabuluculuk başvurusunun alındığı ve bunların 4 milyon 226 bininin anlaşmayla sonuçlandığı belirtildi. Bu, toplam başvuruların yaklaşık %65'ine denk gelmekte olup, özellikle ihtiyari arabuluculukta bu oran %90'ın üzerine çıkmaktadır. Başarı oranı, dava şartı arabuluculukta ise %40 civarındadır. Yetkililer, bu oranı daha da yükseltmek için çalışmalarını sürdürdüklerini ifade ettiler. Alternatif çözüm yöntemlerinin, anlaşmazlıkların dostane, maliyet etkin ve hızlı bir şekilde çözülmesini sağladığı, yargı yükünün hafifletilmesine, adalete erişimin güçlendirilmesine ve toplumsal barışın tesis edilmesine katkıda bulunduğu vurgulanmıştır. Kira uyuşmazlıkları, ortaklığın giderilmesi, kat mülkiyeti, komşuluk hukuku ve tarımsal üretim sözleşmeleri gibi çeşitli alanlarda arabuluculuk yoluyla çözüm sağlandığı da belirtilmiştir.
Kira Uyuşmazlıklarında Arabuluculuğun Etkisi
1 Eylül 2023 tarihinden itibaren 284 bin 974 kira uyuşmazlığı arabuluculuk sistemine gelmiş ve bunların 116 bin 238'i anlaşmayla sonuçlanmıştır. Bu sayılar, yüzbinlerce vatandaşın yargı yoluna başvurmadan sorunlarını barışçıl bir şekilde çözdüğünü göstermektedir. Ortaklığın giderilmesine ilişkin davalar ise genellikle uzun yıllar sürebilmektedir. Ancak, arabuluculuk sayesinde 15 bin 589 ortaklık uyuşmazlığı çözüme kavuşmuştur. Benzer şekilde, kat mülkiyetiyle ilgili 3 bin 595, komşuluk hukukuna dair 1797 ve tarımsal üretim sözleşmelerinde 139 anlaşma sağlanmıştır. Son olarak, zorunlu arabuluculuk kapsamına alınan 403 bin 815 başvurudan 137 bin 356'sı anlaşmayla sonuçlanmış, dolayısıyla 274 bin kişi yargıya gitmeden uyuşmazlıklarını çözmüştür. Bu başarılar, arabuluculuk sisteminin etkinliğini kanıtlamaktadır.
Arabuluculuğun Amacı ve Yargı ile İlişkisi
Arabuluculukun, alternatif bir uyuşmazlık çözüm yöntemi olduğu ve mahkemeleri tamamen ortadan kaldırmayı hedeflemediği belirtilmiştir. Amaç, tarafların kendi aralarında, daha hızlı, pratik ve maliyet etkin bir şekilde anlaşmalarını sağlamaktır. En önemlisi de, taraflar arasında sulhu sağlamaktır. Yargıdaki iş yükünün azalması, arabuluculukun bir sonucu olarak görülmektedir, asıl amaç değildir. Yargıtay Başkanı, arabuluculukun etkin bir şekilde uygulanmasının yargı yükünü hafifleteceğini vurgulamıştır. Uluslararası bir arabuluculuk şurası düzenlenmiş ve bu şura, arabuluculuk alanındaki iş birliğini güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Şurada, Türk dünyasından birçok akademisyen, hukukçu ve bilim insanı görüşlerini paylaşmıştır. Etkinliğin Anıtkabir ziyaretiyle son bulması planlanmaktadır. Ankara'da gerçekleşen bu şura, uluslararası işbirliğine önemli bir katkıda bulunacaktır.