Anayasa Mahkemesi, beş siyasi partinin mali denetimiyle ilgili kararını Resmi Gazete'de yayımladı. Kararda, partilerin 2820 sayılı Kanun'un 74. maddesine göre, kesin hesaplarını Haziran ayı sonuna kadar Anayasa Mahkemesi'ne ve bilgi için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na verme yükümlülüğü hatırlatıldı. Mahkeme, yapılan incelemeler sonucunda beş partinin de bu yasal yükümlülüğü yerine getirmediğini tespit etti. Bu durumun, partilerin hesap verilebilirlik yükümlülüklerini yerine getirmedikleri ve şeffaflık ilkelerine aykırı davrandıkları anlamına geldiği vurgulandı. Ayrıca, inceleme sürecinde iş birliği yapılmadığı, gerekli belgelerin eksik veya yetersiz olduğu, bazı partilerin gelir ve gider kayıtlarının tutulmadığı belirtildi. Yetkililer, partilerin mali kayıtlarını düzenli ve şeffaf bir şekilde tutma sorumluluklarını yerine getirmedikleri konusunda görüş birliğine vardı. Mahkemenin kararının ardından soruşturma aşamasına geçileceği ve konunun daha derinlemesine araştırılacağı belirtildi.
Hesap Verme Yükümlülüğünün İhlali
İncelemeler sonucunda, partilerin 2021 ve 2022 yıllarına ait kesin hesaplarının eksik, hatalı veya hiç sunulmadığı tespit edildi. Bazı partiler ise hiç gelir ve gider kaydı tutmadıklarını bildirdi. Bu durum, Anayasa Mahkemesi'nin hesap verme yükümlülüğünün ihlali olarak değerlendirildi. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunulmasının gerekçesi olarak, partilerin mali kayıtlarını tutma yükümlülüğünü yerine getirmemeleri, şeffaflık ilkesine uymamaları ve incelemeyi engellemeye yönelik eylemlerde bulunmaları gösterildi. Partilerin faaliyet gösterdiği binaların mülkiyet durumu ve kira, elektrik, su gibi giderlerin varlığı da incelendi. Mahkeme, partilerin şeffaflık ve hesap verebilirlik yükümlülüklerine uymadığını tespit etti. Bu durumun, demokratik süreçlerin sağlıklı işleyişi için önemli olan kamu güvenine zarar verebileceği belirtildi.
Suç Duyurusu Kararı
Anayasa Mahkemesi, beş siyasi parti hakkında 2820 sayılı Kanun'un 111. maddesi gereğince Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunulmasına oybirliğiyle karar verdi. Bu karar, partilerin mali kayıtlarını tutma yükümlülüğünü yerine getirmemeleri, şeffaflık ilkesine uymamaları ve incelemeyi engellemeye yönelik eylemlerinin bir sonucu olarak alındı. Kararda, partilerin yasal yükümlülüklerine uymadıkları ve bu durumun demokratik süreçlerin sağlıklı işleyişini tehdit ettiği vurgulandı. Türkiye'deki siyasi partilerin mali şeffaflığının sağlanması ve kamuoyunun bu konuda bilgilendirilmesi büyük önem taşıyor. Yargıtay'ın da konuya ilişkin bilgilendirme sağlanması bekleniyor.
Belgelerin Eksikliği ve Onaylanmamış Hesaplar
İncelenen partilerin bazıları, gerekli belgeleri sunmadılar veya sunulan belgelerin yetkili organlarca onaylanmadığı belirlendi. Bu durum, Anayasa Mahkemesi'nin kesin hesapları incelemesini ve değerlendirmesini engelledi. Mahkeme, partilerin 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 69, 70 ve 74. maddelerine aykırı davrandığını tespit etti. Bu maddeler, partilerin mali kayıtlarını tutma, hesaplarını denetletme ve sonuçlarını yetkili mercilere bildirme yükümlülüklerini düzenliyor. Raportör tarafından hazırlanan raporlarda, partilerin mali kayıtlarının eksikliği, düzensizliği ve şeffaflık eksikliği gibi önemli sorunlar tespit edildi. Bu durumun, partilerin mali durumları hakkında kamuoyunun doğru bilgi sahibi olmasını engellediği belirtildi. Partilerin bu eylemleri ile kamu güvenini sarsmakla suçlanabilecekleri vurgulandı.